De tiende editie van het Nationaal Fietscongres, op 2 juni 2022 in Kinepolis Enschede. In een omgeving die lang niet zo inspirerend was als de sessies die op het programma stonden, met grote grijze parkeerruimtes, een enorm complex om te ‘Bowlen en Wokken’ en zicht op het stadion van FC Twente. Maar in de bioscoop zelf draaiden er inhoudelijke films, met de omschrijvingen: ‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder’, ‘De beste Fietsgemeente van Nederland’ en ‘Shared Mobility Rocks!’. Oftewel, zoals we gewend zijn op het Fietscongres stond het programma weer bomvol met interessante presentaties, discussies en workshops, waarin het the ‘Zoek de Grens op’ centraal stond, maar alle aspecten van de wereld van fiets, duurzame mobiliteit, stedelijke inrichting en het gebruik van de data werden uitgelicht.

De aftrap van de dag werd in een volle bioscoopzaal verricht door dagvoorzitter Bram Douwes, bekend van Powned en De Slimste Mens, maar ook de afgelopen jaren vaker betrokken bij dit congres. Zijn prikkelende opmerkingen, oprechte interesse (en soms desinteresse), kritische noot en voorliefde voor de stad Groningen passen goed bij de groep fietsfanaten in de zaal. Een informele setting vol professionals, met realiteitszin, maar ook boordevol ambitie om de wereld leefbaarder en duurzamer te maken, met de fiets in de hoofdrol. Wethouder Jurgen van Houdt opende het congres door de ambitie van Enschede als fietswalhalla uit te spreken en keynote speaker Anouk Vos zette de deelnemers op scherp om je niet blind te staren op de voordelen van data, maar vooral ook bewust te zijn van de gevaren die een gedigitaliseerde wereld met zich meebrengt. Ook de hackers blijven leren, en doen er alles aan om problemen of lekken bloot te leggen. Zonder data is goed beleid maken en voeren tegenwoordig steeds lastiger (aldus Joost de Kruijf, Breda University of Applied Sciences), maar wees je er van bewust dat je de goede en veilige keuzes maakt.

In de eerste sessieronde waren er liefst 7 ruimtes met uiteenlopende onderwerpen te bezoeken. In het blok ‘Jong en Oud’ lag de focus op het langer blijven doorfietsen van ouderen (Juul van Rijn, Ministerie I&W & Chantal Kronenburg, provincie Utrecht) en op het veilig inrichten van een beweegvriendelijke schoolomgeving om jongere kinderen een plek te geven de fietsvaardigheden te ontwikkelen (Arjen Klinkenberg & Caroline Dekker, Fietsersbond). Hoe eerder een kind begint met fietsen, hoe langer hij of zij dat volhoud, of je nu 70, 80 of 90 bent en op een normale fiets, e-bike of driewielfiets rijdt. Het belang van ‘Elk kind een fiets’ is zo groot, dat we allemaal als fietsliefhebber de aandacht op dit thema moeten leggen. Hier zit toekomst in en is een van de makkelijkste en goedkoopste interventies om toe te werken naar die gewenste veilige en leefbare leefomgeving. De plenaire uitreiking van de Fietsstad 2022 was voor winnende gemeente Schiermonnikoog een historische. Om te vieren dat de kleinste gemeente van Nederland nu ook de ranglijst aanvoert en om in de komende jaren duidelijk te maken dat elke gemeente meedingt naar de prijs, heeft de Fietsersbond de verkiezing vanaf nu omgedoopt van Fietsstad naar Fietsgemeente 2022.

Burgermeester Ineke van Gendt van Schiermonnikoog was ontzettend blij met de waardering voor de fietsfaciliteiten op haar eiland en nodigde alle bezoekers uit voor een fietsvakantie op Schier!

Na de pauze kregen nog tientallen experts de kans om de andere bezoekers te inspireren en mee te nemen in de projecten en hot topics in Nederland Fietsland. Van de samenwerkingen op het gebied van dataverzameling, tot de ontwikkelingen rondom het Nationaal Toekomstbeeld Fiets. Een zeer interessante bijeenkomst legde de focus op innovatie, met het BITS-project in Zwolle (Bicycle and Intelligent Transport Systems) als mooi voorbeeld. Met Europese gelden werken aan nog onbekendere, onontdekte systemen om de fietsverbindingen in de regio veiliger, sneller en comfortabeler te maken. Syb Tjepkema (gemeente Zwolle) was enthousiast over de pilot en sprak de hoop uit om hier te komende jaren vervolg aan te geven.

Na een lange, intensieve dag vol met nieuwe informatie kwamen de bezoekers nog eenmaal samen in de plenaire zaal voor de afsluiting, én niet onbelangrijk, de uitreiking van de Tour de Force innovatieprijs. Elk jaar tijdens het fietscongres wordt een innovatief idee rondom het thema fiets beloond met een cheque vanuit Tour de Force, om zijn of haar idee verder uit te werken, te ontwikkelen of uit te breiden. De genomineerden dit jaar ‘Het begin van leren fietsen’ van Remko Pijnaker, Groeifiets (of volgens Bram Douwes: ‘Zielige kindjes’) en Geprojecteerde belijning van EPEON (of volgens Douwes: ‘Minder fietsdoden in de berm’) vielen dit jaar allebei in de prijzen. De hoofdprijs was voor het initiatief om kinderen zo vroeg mogelijk kennis te laten maken met de fiets en won de prijs van €7.500 ontwikkelingsbudget uit handen van interim-uitreiker Esther van Garderen (directeur Fietsersbond). Met de bekendmaking van de locatie van het Fietscongres 2023 in Rheden/Dieren, werd de borrel ingeluid, hét moment om na 2 Covid-jaren eindelijk weer eens die grote familie fietsfanaten in het echt te zien, en te kunnen proosten op weer een succesvol jaar van samenwerking en inspiratie. Tot volgend jaar!

Dit artikel is ingezonden door Arjen Klinkenberg. Arjen werkt voor de Fietsersbond & Dutch Cycling Embassy en is vanaf dag één aangesloten bij Utrecht Bike Community.