Terugblik 11 juli: UBC Te Gast Bij Witteveen+Bos
18 jul 2024
Op 11 juli jl waren we te gast bij advies- en ingenieursbureau Witteveen+Bos. Daar werden we getrakteerd op een gevarieerd programma, waarbij we ons bleven verwonderen over wat er allemaal rond fietsen gebeurt en de veelzijdigheid van het fietsdomein. Van onze gastheren hoorden we hoe fietsinfrastructuur niet alleen bijdraagt aan prettige fietsomstandigheden en leefbare steden, maar dat dit nog veel meer positieve impact heeft. Sabine Schonk kwam ons bijpraten over de laatste ontwikkelingen rond OV Fiets, Arjen van Ree over Fietshub De Maarschalk en Dirk Ploos van Amstel over Bike Kitchen. Verder blikten we terug op Velo-City en het Nationaal Fietscongres, hadden we nieuws uit de provincie, een update van Fietsburgemeester Belle de Gast, pitches en veel meer. Lees hieronder het complete verhaal.
Tijdens onze laatste netwerkbijeenkomst voor de zomervakantie waren we in Utrecht te gast bij het internationaal opererende advies- en ingenieursbureau Witteveen+Bos. Hier werken ruim 1.450 medewerkers, verdeeld over 23 kantoren in 11 landen aan complexe maatschappelijke vraagstukken, het vooruithelpen van de maatschappij en een betere leefomgeving voor iedereen. Presentatoren Ernest van den Bemd en Frank Felix schotelden hier de ruim 60 aanwezigen een gevarieerd programma voor, met o.a. de volgende sprekers:
Gastheren, Martijn Akkerman en Wim van den Berg van Witteveen+Bos, presenteerden aan de zaal wat hun zeer internationaal opererende ingenieursbureau zoal doet. Ook op het gebied van fietsen. Hun werk volgt de maatschappelijke veranderingen en -mede als gevolg van het Klimaat-Akkoord van Parijs- speelt de fiets een steeds grotere rol bij ruimtelijke ordening, de inrichting van steden, duurzaamheid en het klimaat.
Aan de hand van concrete voorbeelden presenteerden ze hoe ze bij het ontwerpen en ontwikkelen van fiets-infrastructuur niet alleen positief bijdragen aan leefbare steden, maar ook aan natuur, het klimaat en de economie. Het bleek dat hun fietsprojecten -ook in Utrecht- zelfs bijdragen aan sociale cohesie.
Ze gaven voorbeelden van zowel hun buitenlandse projecten als projecten dichter bij huis, zoals o.a. de herinrichting van de Croeselaan letterlijk naast de deur: de transformatie van de Catharijnesingel van 'verkeersriool' naar aantrekkelijke stads-omgeving.
Het bleek dat bij het ontwikkelen van fietsinfrastructuur veel meer komt kijken dan je zou denken. Witteveen+Bos kijkt hierbij ook steeds meer naar de duurzaamheid van hun projcten op de lang termijn. Daarvoor hebben ze onder andere een rekenmethode ontwikkeld waarmee ze projecten ook op lange termijn kunnen doorrekenen, zowel op gebied van duurzaamheid als in economische waarde en harde euro's.
Dat levert soms verrassende inzichten op. Zo bleek dat het bekende rode fiets-asfalt vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid weliswaar een goede keuze is, maar dat de productie, het gebruik en het onderhoud op de lange termijn veel minder duurzaam is dan 'traditioneel' zwart asfalt of beton. Daarmee kreeg de zaal meteen een inkijkje in de vele dilemma's die rond duurzame keuzes kunnen spelen.
Met Sabine Schonk, Product Manager OV Fiets van NS gingen we in gesprek over het enorme succes van de OV-Fiets. Inmiddels worden er jaarlijks 6 miljoen ritten met de OV Fiets geboekt en ze vertelde wat daar allemaal bij komt kijken en wat er nog allemaal aan komt. Natuurlijk waren we ook benieuwd naar het hoe en waarom van die blauw-gele fietsen. We leerden over de vele, zeer specifieke eisen waar de OV-Fietsen aan moeten voldoen. En over de praktisch uitdagingen waar ze tegenaan loopt bij de uitbreiding van het aanbod met e-bikes.
Arjen Van Ree kwam vertellen over Fietshub De Maarschalk. Dit Utrechtse clubhuis 'van voor en door de fietser' wil een platform en ontmoetingsplaats zijn voor alles dat met fietsen te maken. Deze plek naast de sporvelden van Kampong is volop in ontwikkeling en daar gebeuren hele mooie dingen. Want hier komen diverse fiets-domeinen op een natuurlijke manier bij elkaar: sociaal, economie, recreatie, sport, gezondheid, etc.
Arjen vertelde o.a. over de samenwerking met het UW Bedrijf, de Tweewieler-Academie en de partijen achter de City Deal. In de Fietshub sleutelen mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan de fietsen van de City Deal, het project dat minder draagkrachtige Utrechters in staat stelt om goedkoop een tweedehands fiets te kopen.
Daarnaast is de Fietshub inmiddels het clubhuis en de uitvalsbasis voor steeds meer Utrechts wielerclubs. Zij kunnen elkaar hier niet alleen treffen in Wielercafé De Finish, maar ze hebben er zelfs een heuse fiets-wasstraat ter beschikking, om na afloop van hun ritten hun fietsen af kunnen te spuiten.
Ook steeds meer professionele fietsgerelateerde organisaties en sociale initiatieven weten inmiddels hun weg naar de Fietshub te vinden. Arjen nodigde de aanwezigen in de zaal uit om hier ook activiteiten te ontplooien of gewoon eens te komen kijken. Op die uitnodiging is de UBC ook ingegaan; we hebben hier onlangs onze Bike Brainstorm voor het Fietsersmuseum georganiseerd en voor onze laatste bijeenkomst van het jaar, op donderdag 12 december, zijn we ook te gast bij Fietshub De Maarschalk.
Ontwerper/Onderzoeker Dirk Ploos van Amstel van de Hogeschool Utrecht presenteerde 'Bike Kitchen,' een initiatief waar je zelf aan je fiets leert sleutelen. Dit concept bestaat internationaal al langer: Er zijn inmiddels wereldwijd al zo'n 700 Bike Kitchens. In Amsterdam is Dirk hiermee al met studenten bezig. We leerden dat hier veel meer achter schuil gaat. Dit concept gaat verder dan inhaken op het feit dat veel jongeren tegenwoordig geen band meer kunnen plakken. Hij vertelde dat als gevolg van o.a. de deel-economie mensen tegenwoordig een andere relatie krijgen met spullen. Zo gaan veel mensen slordig om met hun (deel-)fiets. Dirk lichtte de achtergronden toe aan de hand van de steekwoorden: leren, eigenaarschap, gemeenschap en participatie. Voor Dirk is dit project tevens een studie-object. Met Bike Kitchen heeft hij imiddels plannen in Fietshub de Maarschalk, maar ook voor de wijk Overvecht, studenten en meer.
Fietsnieuws uit de community en de regio
Ernest nam vervolgens de zaal mee over alle interessant zaken die hij onlangs op de Velo-City Conference en tijdens het Nationaal Fietscongres had gezien en gehoord. Hij bleef zich verwonderen over de veelzijdigheid van alles dat met fietsen te maken heeft.
Bij de bespreking van 'de opbrengst' van het Nationaal Fietscongres stond hij extra stil bij de Tour de Force Initiatiefprijs 2024. Maar liefst 3 van de 5 nominaties voor deze innovatie-prijs komen uit onze provincie(!), waaronder de uiteindelijke winnaar, het project: 'kinderen uit het speciaal onderwijs veilig leren fietsen. Laurens Hitman van SportUtrecht lichtte hun winnende inzending toe.
Verder vertelde Ernest over de sessie op het congres die hij had begeleid over hoe je succesvolle fietscommunities bouwt. Maar hij plaatste ook een kritische noot en sprak de wens uit dat het congres zich in de toekomst verbreed van 'de beleidskant' naar meer domeinen van ons 'Vliegwiel van de Fiets.'
Met Ewoud Vink van de Provincie Utrecht sprak hij over het nieuws en het fietsbeleid van de provincie. Ook de provincie trapt stevig door in haar ambitie om fietsprovincie #1 te zijn en te blijven. Ewoud verwees de aanwezigen naar de website van de provincie waar iedereen de ambitieuze plannen kan downloaden.
Als uitsmijter kwam Ewoud met geweldig nieuws: het Nationaal Fietscongres komt volgend jaar naar Utrecht!
Als laatste gaf Ernest een update over de plannen voor het Fietsers Museum, waar de unieke Nederlandse fietscultuur centraal staat. Om de 'schaalsprong van de fiets' te kunnen maken, moet je weten wat de randvoorwaarden en de succesfactoren zijn.
Hoe en waarom is die unieke fietscultuur in Nederland tot stand gekomen? En wat kunnen we daarvan leren voor de toekomst?
De afgelopen tijd is er met leden van de community gebrainstormd en is er met veel mensen over het initiatief gesproken. De ideeën rijpen steeds verder en telkens blijkt weer dat iedereen heel enthousiast is en dat er veel momentum is voor het Fietsers Museum.
Zo sluit dit initiatief o.a. ook goed aan op het 'Reasons to Cycle'-programma van de samenwerkende citymarketing-organisaties van de Utrechtse gemeenten. Ook vertelde Ernest over de samenwerking met de in de zaal aanwezige Martin Trcka die soortgelijke plannen heeft. Rond de Tour de France Femmes in Rotterdam gaat hij ook al activiteiten ondernemen.
Eén van de uitkomsten van al het voorwerk en de brainstorms is dat voor de presentatie op 3 oktober a.s. tijdens onze bijeenkomst UBC Te Gast Bij ROM Utrecht in de Jaarbeurs is gekozen om te focussen op het thema: 'Kinderen en fietsen.' Een belangrijke 'fiets-sleutel' voor het succes van fietsen in Nederland is immers dat kinderen hier al vroeg en zelfstandig leren fietsen. Daarvoor gaan we in co-creatie met de community op zoek naar mooie verhalen, persoonlijke ervaringen en beschouwingen over kinderen en fietsen. Houd daarvoor ook onze nieuwsbrief in de gaten.
Belle De Gast gaf de zaal een update over haar activiteiten als Fietsburgemeester. We kregen een overzicht van de vele fietsgerelateerde evenementen en initiatieven waar ze de afgelopen tijd uit hoofde van haar functie actief was. Vanwege haar achtergrond als niet alleen ex prof-wielrenner, maar ook fysiotherapeut, focust ze zich daarbij vooral op zorg-gerelateerde thema's, zoals gezondheid, vitaliteit, zorg en welzijn.
Zoals altijd hadden we ook weer een aantal interesante pitches:
Ralf van Heugten vertelde wat er in en rond oktober allemaal in het kader van de Dutch Cycling Week in de Jaarbeurs en daarbuiten gaat gebeuren. Daarbij besteedde hij speciale aandacht voor de Cycling Mobility Summit op 3 oktober 2024, wanneer ook de Utrecht Bike Community zeer actief is met o.a.: een presentatie van het Fietsers Museum, een Masterclass Fietsen & Gezondheid en de bijeenkomst UBC te Gast bij ROM Utrecht Region ,waarbij economie, duurzame mobiliteit en innovatie in de fietsbranche centraal staan. Dan gaan we de schaalsprong van de fiets belichten vanuit het perspectief van werkgevers, de overheid en private fietsorganisaties.
Kylie van Dam presenteeerde boek 'The Green Embraced,' de Engelse vertaling van het boek 'Het Groen Omarmd' van Robert Derks, de geestelijk vader en ontwerper van de Gemeente Houten als fietsstad. Dit boek, dat zowel nationaal als internationaal een grote inspiratiebron is voor iedereen die bezig is met stadsplanning, planologie, leefbare steden en fietsen in het algemeen, is mede door haar en André Botermans, de Fietsambassadeur van Houten vertaald en geüpdated. Kelly wilde namens de makers dit standaardwerk niet alleen onder de aandacht brengen: ze zoeken ook funding en dat kan ook in de vorm van het bestellen van het boek ;-)
Frank Felix pitchte namens Stichting Mag Ik Dan Bij Jou, het initiatief om een jaarlijks en sportieve fondsenwervend fietstocht te gaan organiseren. Stchting Mag Ik Dan Bij Jou is een noodfonds dat gezinnen van kinderen met kanker ondersteunt. Als gevolg van de langdurige behandeling van hun kind komen financieel minder draagkrachtige gezinnen regelmatig in de problemen. In samenwerking met het Maxima Medisch centrum ondersteunt Mag Ik Dan Bij Jou deze gezinnen met maaltijdcheques, tegemoetkoming in de reis- en verblijfskosten van ouders die langdurig bij hun kind moeten zijn en maatwerk-ondersteuning voor kosten die niet door instanties worden vergoed. Voor het opzetten en organiseren van dit evenement kan de stichting alle hulp gebruiken
De tijd vloog om en zoals altijd was er nog veel te vragen en te bespreken.
Maar de zaal kreeg langzamerhand ook ernstige dorst. Dat was snel opgelost: de weergoden waren ons goed gezind en dus spoedde de zaal zich naar de Nuttige Netwerkborrel op het zonnige dakterras van Witteveen+Bos.
Daar werd uitvoerig nagepraat over wat er in de zaal was besproken. Inmiddels hebben we al van diverse aanwezigen gehoord dat daar hele mooie ontmoetingen en gesprekken plaatsvonden en dat er tijdens de borrel veel nuttige contacten zijn gelegd.
Daarmee was ook deze editie van onze regelmatige 'UBC te Gast Bij-'bijeenkomsten weer een groot succes.
We bedanken onze host Witteveen+Bos voor de gastvrijheid en de prettige samenwerking, de sprekers en natuurlijk ook alle aanwezigen voor hun komst.
Op naar de volgende!
Noteer daarvoor vast in je agenda: 3 Oktober, UBC Te Gast bij ROM Utrecht Region.
Meer informatie daarover en over onze ander activiteiten volgt via onze nieuwsbrief.
Ontvang je die nog niet?
Meld je dan hier gratis aan dan blijf je op de hoogte van onze bijeenkomsten, activiteiten en het fietsnieuws uit de regio.